در کلان گفتمان فرهنگی انقلاب اسلامی ایران، ارائه الگوی صحیح پوشش عفیفانه با عنایت به پیشینۀ تاریخی، فرهنگی و دینی ایران اسلامی، به یکی از اهداف مهم و ارزشمند فعالان و دستاندرکاران این حوزه بدل گردیده است.
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز همسو با این هدف متعالی و نامگذاری سال جدید توسط مقام معظم رهبری با نام” تولید؛ دانشبنیان و اشتغالآفرین” با برگزاریجشنواره مد و لباس فجر به مثابه فراگیرترین رویداد تخصصی مد و لباس در ایران، در نظر دارد بستر لازم جهت رشد و گسترش سطوح مختلف فعالیتی در این زمینه ها را، با شکل دادن به جریانی مؤثر و کارآمد در سپهر توسعه اقتصادی صنایع فرهنگی کشور برای پشتیبانی از تولیدات ملی و اشتغال جوانان به نحوی شایسته فراهم نماید.
مرور نحوه برگزاری و دستاوردهای ۱۰ دوره از جشنوارۀ مذکور نشان میدهد که با تبیین رویکردهای نوین و سپس اقدامات راهبردی همسو با اهداف اولیه شکلگیری جشنواره مد و لباس فجر میتوان این رویداد را به عرصهای برای تمرکز بر فرهنگ پوشش عفیفانه و نیز گسترش میدان خلاقیت برای نیل به طراحی مد و لباس بر اساس هویت ایرانی- اسلامی تبدیل نمود.
اهداف کلی جشنواره بین المللی مد و لباس فجر:
- هویت بخشی به طراحی مد و لباس و تقویت چارچوب های مُدسازی درکنار حفظ ارزشهای فرهنگی
- معرفی، ترویج و تقویت گفتمان مُدعفیفانه براساس فرهنگ پوشش ایرانی- اسلامی
- بازآفرینی ارزشهای دینی، ملی و قومی و احیا و توسعه زیبائی شناسی بومی در کشور
- طراحی و تولید پوشاک زیبا، سالم، مناسب و در دسترس برای تمامی اقشار جامعه
- تشویق و حمایت از طراحان، افراد توانمند و فعالان مستعد در حوزه مُد و پوشاک
- تبدیل فضای رقابتی به بستر رشد و استعدادیابی براساس اقتضائات فرهنگ ایرانی- اسلامی
- شناسائی و بکارگیری قابلیتهای اقتصادی و فرهنگی کشور در راستای خودکفائی در حوزه مُدو پوشاک
- حمایت از تولید ملی و زمینه سازی برای ترویج مصرف کالای داخلی و اشتغال پایدار
- شناسائی و تبیین چارچوبها و استانداردهای کیفی، اعتلای هنر-صنعت مُد ولباس و ارتقای سلیقه جامعه
- ایجاد زمینه های همکاری و بسترسازی برای نمایش توانمندیهای داخلی در عرصه بین المللی
گرایشهای تأکیدی و مکمل:
۱)رویکرد کلی و محوری : رویکرد کلی جشنواره مد و لباس فجر « ایران؛ سرزمین تعامل» و رویکرد محوری این دوره از جشنواره در تمام بخشهای رقابتی« نمادشناسی در هنر ایرانی- اسلامی » است.
اهداف طراحی موضوع:
هنر در فرهنگ های دینی و سنتی همواره مفاهیم باطنی خود را در قالب نماد ارائه کرده است. درواقع، بیان نمادین به دنبال ایجاد زمینه ای ادراکی برای انتقال مفاهیم خاص است.
افزون بر این، نمادها ظرفیتی برای انعکاس زیبائیها و ابزاری برای ابراز مفاهیم غایب از حیطه حواس نیز هستند. این دوره از جشنواره مد و لباس فجر با توجه به سیر تداومی نمادها در هنر ایرانی- اسلامی که در عین رشد و گسترش، همواره مورد تأیید دورههای هم زمان خود نیز واقع شده اند، با تمرکز بر اشاعه فرهنگ پوشش عفیفانه و به کارگیری نمادها و مؤلفه های هویت ایرانی- اسلامی و با هدف ایجاد فضای رقابتی سالم و کشف استعدادهای نو وکمک به ارتقای سطح حوزه طراحی مُد و لباس با عنایت به بازار هدف و نگاه کاربردی برگزار می شود.
۲) سبک فراگیر(استایل ترند) جشنواره مد و لباس فجر:
ایران سرزمین اقوام مختلف با علایق متفاوت و فرهنگهای متنوع است. پوشاک یکی از مهمترین مصادیق این تنوع است. بطوری که از منظر محققان حوزه های مختلف، این تنوع پوشاک برگرفته از غنای تاریخی بوده که در جهان بینظیر است.
لباس محلی بازگوکننده هنر، فرهنگ و هویت هر سرزمین است. طرح، رنگ و هنرهایی که در دوخت ودوز لباسهای سنتی هر منطقه استفاده میشود، تاریخ و سرنوشت مردم را روایت میکند. لباسهای محلی ایرانی دنیایی از اصالت را با خود به دوش میکشند و تجلی باورها، عقاید و فرهنگ یک قوم هستند که نه تنها ارزش خود را از دست نداده، بلکه توانسته توجهها را به خود جلب و در دنیای مُد امروزی نفوذ کند.
یکی از گرایشهای تآکیدی و مکمل بخش رقابتی جشنواره یازدهم مد و لباس فجر(۱۴۰۱) «طرحهای مرکب اقتباس شده از فرمها و نقوش لباس های محلی اقوام مختلف ایران» است.
۳)رنگ پیشنهادی جشنواره مد و لباس فجر:
رنگ سبز جزء رنگهای اصیل و محبوب در آثار مختلف هنری به شمار میآید و در فرهنگ ایرانی از گذشته تا به امروز دارای جایگاه ویژهای نزد هنرمندان و هنردوستان بوده و سمبل طبیعت، بهشت، تقدس و پرهیزکاری و دارای هویت ملی است.
«سبز ایرانی» یا « سبز پرشین» یکی از ۹رنگی است که دنیا آن را به نام ایران میشناسد. این رنگ تلفیقی از رنگ سبز و خاکستری است. رنگ سبز میتواند به عنوان نمادی از شروعی تازه باشد و رنگ طوسی نمادی از مقاومت و ثبات تا یادآور حال خوب و احساس آرامش باشد و طراحان مد و لباس نیز متناسب با رنگ اعلام شده بتوانند با یکپارچگی بیشتری طرحهای خود را ارائه نمایند.
دسته بندی تخصصی
در این دوره از جشنواره آثار ارسالی به بخش رقابتی، در دو دسته تخصصی (رویداد مهارتجو؛ ایدهپردازی در قالب تصویرگری اثر) و (رویداد مهارتی؛ در قالب اثر تولید و اجرا شده) دریافت و درهر یک از مراحل پذیرش براساس شاخصه ها و معیارهای دقیق، مورد ارزیابی و داوری قرار خواهد گرفت و علاوه بر حمایت و تقدیر از آثار برتر، تمامی آثار پذیرفته شده در بخش نمایشگاهی نیز حضور خواهند یافت.
۱)رویداد مهارتجوئی؛ ایده پردازی در قالب تصویرگری اثر
در این بخش تمامی هنرمندان، علاقه مندان و طراحان جوان حوزه طراحی مُد و لباس با رعایت الزامات با یکدیگر رقابت خواهند کرد. شرکت کنندگان در این بخش ضمن برخورداری از شرایط سنی(حداکثر۳۵سال تمام) باید دارای تحصیلات یا مدرک مهارتی مرتبط نیز باشند. این رویداد به دنبال کشف استعدادهای نوظهور و شناسائی طراحان نوپا و جوانی است که نیازمند حمایت و پشتیبانی هستند.
طراحان جوان سرشار از ایدههای جدید بوده و بنابراین نیاز دارند که ایده هایشان با کمک یک راهنما در مسیر درست هدایت شود و این امکان با شرکت در رویداد مهارتجوئی برای آنان فراهم خواهد شد.
رویداد مهارت جوئی با شعار«حمایت از طراحان جوان؛ کمک به بقای طراحی مُد و لباس» حول محورهای اصلی (ایده پردازی و طراحی، استعدادیابی، آموزش و کارآفرینی) و با هدف کشف استعدادها، تقویت روحیه رقابت و آفرینش خلاقیت، انتخاب در نگاه نوآورانه، توجه به ضرورت سرمایه گذاری حرفهای بر روی هنرجویان، دانشجویان، طراحان جوان و ایجاد ارتباط موثر و مناسب آنان با مراکز صنعتی، اصناف و برندهای مطرح این حوزه و پشتیبانی از ایده های کاربردی متناسب با نیاز جامعه همسو با جریانسازی فرهنگ پوشش عفیفانه ایجاد شده است. گرایش های ارائه آثار در رویداد مهارت جوئی عبارتند از:
۱-۱)طراحی لباس اجتماع بانوان(ایده پردازی و تصویرگری اثر به صورت نرم افزاری / دستی)
۲-۲)طراحی لباس اجتماع آقایان(ایده پردازی و تصویرگری اثر به صورت نرم افزاری / دستی)
۲-۳)طراحی لباس کودک و نوجوان(ایده پردازی و تصویرگری اثر به صورت نرم افزاری / دستی)
۲-۴) طراحی چادر و پوشش سر(ایده پردازی و تصویرگری اثر به صورت نرم افزاری / دستی)
۲-۵)طراحی پارچه(ایده پردازی و تصویرگری اثر به صورت نرم افزاری / دستی)
۲-۶) طراحی کیف و کفش(ایده پردازی و تصویرگری اثر بهصورت نرم افزاری / دستی)
۲-۷)طراحی زیورآلات و تزئینات لباس(ایده پردازی و تصویرگری اثر به صورت نرم افزاری / دستی)
۲-۸)طراحی بسته بندی(ایده پردازی و تصویرگری اثر به صورت نرم افزاری / دستی)
مراحل و نحوه ارزیابی رویداد مهارت جوئی
شرکت کنندگان در این بخش ضروری است همزمان با ثبت نام در تارنمای جشنواره مستندات حرفهای خود اعم از؛ گواهی اشتغال یا فراغت از تحصیل و سایر مدارک آموزشی مرتبط را بارگذاری نمایند. ارسال کلیه آثار در این بخش ابتدا در قالب «تصویرگری اثر» خواهد بود.
هر طرح باید به صورت دستی یا نرم افزاری در بُرد قطع(۷۰×۵۰) تمام رنگی و با طراحی متعلقات و سایر مواردی که بطور کامل در قالب مشخصی که به عنوان نمونه برای هر گرایش از مسابقه به صورت مجزا و در سایت جشنواره مد و لباس فجر موجود است، ارائه شود.
در مرحله اول، داوری آثار توسط هیأت داوران تخصصی هر گرایش در دبیرخانه جشنواره انجام شده و طرحهای برتر انتخاب میشوند. در مرحله دوم، منتخبین مرحله اول(منتیها) با شرکت در جلسات آموزشی، تکمیلی و توجیهی، وارد مرحله استارتاپی(منتورینگ) شده و ضمن دسته بندی و تشکیل گروههای حرفهای، با ارائه مشاورههای تخصصی تحت نظر اساتید هر حوزه(منتورها) به اصلاح طرحهایشان در بازه زمانی اعلام شده میپردازند.
در این دوره ها، کلیه طراحان جوانِ برگزیده، این فرصت را خواهند داشت تا از آموزشهای لازم و کاربردی در حیطه کار خود بهرهمند شوند تا اینگونه بتوانند، ایده و طرح خود را با شناخت سلیقه جامعه ارتقاء داده و همگام با آن با بازار و تولید نیز آشنا شوند. داوری نهائی از روی آثار اصلاحشده انجام خواهد شد. در مرحله آخر آثار توسط هیأت داوران، دستاندرکاران برگزیده صنف و صنعت و آرای مردمی مورد ارزیابی قرار گرفته و پس از جمعبندی آراء از آثار منتخب در مراسم اختتامیه تقدیر به عمل خواهدآمد.
« لازم بذکر است طرحهای منتخب با هزینه حامیان جشنواره با استاندارهای تعیینشده قیمتگذاری و اجرا شده و نمایشگاه جشنواره با نمایش آثار تائید شده نهایی، برگزار خواهد شد.»
۲)رویداد مهارتی؛ در قالب اثرتولید و اجرا شده
در این رویداد علاقمندان، فعالان و افراد مستعد حوزه طراحی مُدولباس که آثارشان با کیفیت بالا طراحی، اجرا و به تولید رسیده است(بدون محدودیت سنی) با یکدیگر رقابت خواهند کرد.
تمرکز این رویداد بر زمینه سازی و ایجاد انگیزه برای طراحان مدو لباس در فضای حرفهای و کمک به مطرحشدن و معرفی آنان به جامعه هنری است. رویداد مهارتی با شعار«معرفی طراحان خلاق و توانمند؛ کمک به ارتقای سطح کیفی طراحی مُد و لباس» و حول محورهای اصلی( طراحی، تبلیغ، تولید و عرضه) باهدف ارائه دیدگاهی نو به بازار، ایجاد فضای رقابتی سالم بین طراحان مدولباس، معرفی افراد خلاق، توانمند و تولیدکنندگان برتر، ترغیب و حمایت از طراحان به ارائه طرحها و الگوهای مناسب با فرهنگ جامعه، نمایش آثار فاخر با الگوهای بهروز و نوآورانه و پشتیبانی از ایده های کاربردی متناسب با نیاز جامعه همسو با جریان سازی فرهنگ پوشش عفیفانه ایجاد شده است.
گرایش های ارائه آثار در رویداد مهارتی عبارتند از:
۲-۱)طراحی لباس اجتماع بانوان(اثر تولید و اجراشده توسط شرکت کنندگان)
۲-۲)طراحی لباس اجتماع آقایان(اثر تولید و اجراشده توسط شرکت کنندگان)
۲-۳)طراحی پوشاک کودک و نوجوان(اثر تولید و اجراشده توسط شرکت کنندگان)
۲-۴) طراحی چادر و پوشش سر(اثر تولید و اجراشده توسط شرکت کنندگان)
۲-۵)طراحی پارچه (اثر تولید و اجراشده توسط شرکت کنندگان)
۲-۶) طراحی کیف و کفش(اثر تولید و اجراشده توسط شرکت کنندگان)
۲-۷)طراحی زیورآلات و تزئینات لباس(اثر تولید و اجراشده توسط شرکت کنندگان)
۲-۸)طراحی بسته بندی پوشاک(اثر تولید و اجراشده توسط شرکت کنندگان)
مراحل و نحوه ارزیابی رویداد مهارتی
علاقهمندان از طریق سامانه جشنواره مد و لباس فجر اقدام به ثبتنام مینمایند. برای شرکت در این رویداد، ضروری است تصویر آثار «طراحی شده در قالب تصویرگری دستی یا نرم افزاری» یا «تولید و اجراشده توسط شرکت کنندگان» در ابتدا به صورت تک اثر یا مجموعه(کالکشن) الزاماً به صورت عکس هنری و حرفهای تمام رنگی با زمینه تک رنگ، به همراه شناسنامه اثر و جزئیات دیگری که در قالب تعیین شده در تارنما(سایت) جشنواره مد و لباس فجر قرار گرفته است، در بازه زمانی اعلام شده ارائه شوند.
پیش از نمایش آثار، همه آثار ارسالی(اعم از طراحی در قالب تصویرگری یا طرح تولید و اجراشده) داوری خواهند شد تا بهترینها به بخش نمایش وارد شوند. نتایج بررسی و داوری اولیه توسط دبیرخانه جشنواره به اطلاع متقاضیان خواهد رسید. در مرحله دوم، شرکت کنندگانی که آثارشان در مرحله اول داوری برگزیده شده است درصورتی که ارائه آنان در قالب تصویرگری اثر بوده میبایست آثار پذیرفته شده را نمونه سازی و تولید نموده و یا اثر تولیدشده را کاملاً مطابق تصویری که ارائه نمودهاند و در بازه زمانی اعلامشده توسط دبیرخانه جشنواره از طریق پست برای داوری بصری به آدرس دبیرخانه جشنواره مد و لباس فجر ارسال نمایند.
آثار ارسال شده در مرحله نهایی مورد ارزیابی هیأت داوران، دستاندرکاران برگزیده صنف و صنعت و آرای مردمی قرار گرفته و پس از جمع بندی آراء، منتخبین برگزیده و در مراسم اختتامیه معرفی و تقدیر خواهند شد.
«لازم به ذکراست کلیه آثار منتخب این بخش از حمایت مادی و معنوی حامیان جشنواره مد و لباس فجر برخوردار و پس از کارشناسی و قیمت گذاری براساس شاخصها و استانداردهای متعارف از شرکت کنندگان خریداری خواهند شد.
بخش ویژه
بخش ویژه به طراحی «پوشاک مشاغل » در قالب موضوع جشنواره اختصاص خواهد یافت. شرکت کنندگان در کلیه گرایشها، میتوانند علاوه بر ارسال آثار درگرایش های اصلی، در این بخش نیز شرکت نمایند. پذیرش آثار در این بخش در قالب تصویرگری اثر خواهد بود و از آثار برگزیده نیز به صورت مجزا تقدیر خواهد شد. شایسته است در این بخش آثاری با نگاه جامع و کاربردی برای مشاغل مختلف جامعه در سایت جشنواره مد و لباس فجر ارسال گردد.
مسابقه حضوری طراحی
دراین بخش کلیه طراحان حرفهای به صورت مستقل یا گروهی و تولیدکنندگان و مؤسسه های تولیدی دارای نام و نشان تجاری میتوانند آمادگی خود را جهت رقابت در بخش مسابقه حضوری طراحی با عنوان«طراحی و تولید ایده خلاقانه» در فرم ارائه شده اعلام نمایند و ضمن ثبت نام در تارنمای جشنواره مد و لباس فجر، کلیه سوابق تخصصی خود و افراد گروه را به عنوان سابقه فعالیت و تخصص هر فرد مشخص نمایند.
هیأت انتخاب پس از بررسی فرمهای ارسالی و با در نظر گرفتن مندرجات اعلامی و اولویت متقاضیان، نسبت به انتخاب گروه اقدام مینمایند. نتایج نهایی شرکتکنندگان و شرایط برگزاری مسابقه از طریق سایت جشنواره به اطلاع متقاضیان خواهد رسید.
شرایط و مقررات عمومی
- شرکت در گرایشهای مختلف رویداد برای تمامی طراحان، فعالان و فرهیختگان حوزه مُد و لباس آزاد است.
- حداکثر سن متقاضیان برای شرکت در بخش مهارتجوئی ۳۵سال و برای شرکت در بخش مهارتی بدون محدودیت سنی است.
- ارتباط طرحهای ارائه شده با اهداف و موضوع کلی جشنواره مد و لباس فجر الزامی است.
- تعداد طرحهای مجاز برای ارسال در هر یک از گرایشهای رقابتی حداکثر ۵ اثر است.
- شرکت کنندگان میتوانند با توجه به تخصص و دامنه فعالیت حرفهای خود همزمان در تمامی گرایشهای رقابتی شرکت نموده و اقدام به ارسال اثر نمایند.
- طرحها باید اصیل بوده و برای نخستین بار در این رویداد رسمی ارائه شده باشند. احراز کپی بودن هر اثر، سبب حذف اثر از مسابقه و مشمول محرومیتهای دیگر و جبران خسارتهای احتمالی خواهد بود.
- در تمام مدت برگزاری جشنواره شرکتکنندگان ملزم به رعایت زمانبندی مشخص شده هستند.
- عدم شرکت درجلسات به منزله عدم تمایل متقاضی برای ادامه حضور در جشنواره است.
- تنظیم زمانبندی برنامه ها و هرگونه تغییرات در اختیار دبیرخانه است و هیچ اثری پس از ورود و ثبت در دبیرخانه، تا پایان برنامه های رویداد عودت داده نخواهد شد.
- هریک از طرحهای ارسالی برای شرکت در رویداد مهارت جوئی باید بهطور جداگانه مشابه فرمتی که توسط جشنواره برای هر بخش ارائه شده است شیت بندی شده و توضیحات مرتبط با طرحها نیز در قسمتهای تعیینشده تکمیل شوند اما برای آثاری که در رویداد مهارتی به صورت طراحی در قالب تصویرگری اثر ارسال میشوند نیازی به شیت بندی و ارائه در قالب مشخص نیست.
- نحوه ارائه مستندات و ارسال نمونه های ساخته یا تولیدشده براساس اندازه اصلی خواهد بود.
- ارسال طرح و شرکت در مسابقه به منزله پذیرش آیین نامه مسابقه از سوی شرکت کنندگان است و شرکت کننده باید تابع کلیه قوانینی که در حین انجام کار و حضور در بخش رویداد جشنواره تصویب میشود، باشد.
- مالکیت مادی و معنوی طرحها و نمونه های منتخب، متعلق به دبیرخانه جشنواره خواهد بود و دبیرخانه جشنواره مد و لباس فجر مجاز است از آثار ارائه شده در نمایشگاههای مختلف و مواردی همچون پوستر، کتاب، چندرسانه ای، مجموعه آثار، ویژهنامهها، فضای مجازی و سایر اقلام تبلیغاتی و رسانه ای بر اساس شرایط ذکر شده در فراخوان استفاده کند.
- به طرحهای اجرا شدهی برتر رویداد، هدایا و امکانات ویژهای تعلق خواهد گرفت.
- برای اطلاع از جزییات شاخصهای داوری و جوایز به بخش مربوط درتارنما(سایت) جشنواره مراجعه شود.-هرگونه ارتباط و یا اطلاع رسانی تنها از طریق کانالهای ارتباط رسمی عنوان شده در فراخوان جشنواره معتبر است.
- «لازم به ذکراست علاوه بر این فراخوان کلیه گرایشها دارای فراخوان تخصصی خود هستند که از طریق سایت(تارنما)جشنواره مد و لباس فجر در دسترس است».